Kortizon, böbrek üstü bezleri sayesinde salgılanan ve vücutta var olan bir hormondur. Kortizonun görevi vücutta, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını düzenlemektir. Gün içinde vücudun salgıladığı kortizon oranı değişkendir. Kilolu insanlarda kortizon üretimi zayıf olanlara oranla daha fazladır.
Gün içinde salgılanan kortizon oranı, kan basıncına, zamana ve vücut ısısına göre farklılık göstermektedir.
Vücut kortizonun daha fazla sabah saatlerinde üretir. Yoğun sinir yaşandığı anlarda ise kortizon üretimi 10 kat daha artabilir.
Kortizon üretimi doğumun 3. Haftasından itibaren başlar ve ölüm gerçekleşene kadar devamlılığını sürdürür. Vücutta kortizon üretimi azaldığında ya da hiç üretilemediğinde dışarıdan kortizon takviyesi alınmaktadır.
Kortizon, birçok hastalığın tek tedavi seçeneği olarak kullanılabilmektedir. Ancak tedavilerde hastaya verilecek kortizon oranı tedaviyi üstlenen doktor tarafından doğru bir şekilde verilmelidir. Kortizon şayet bilinçsiz bir şekilde gelişi güzel kullanılır ise faydadan çok zarar sağlayabilir. Bu nedenle doktorun hastasını çok iyi bir şekilde bilinçlendirmesi ve hastanın doktorun her tavsiyesine uyması gerekir.
Kortizon tedavisi hangi hastalıklar için kullanılır?
Kortizon, Kalp ve damar hastalıkları, kan ile alakalı hastalıklar, romatizmal hastalıklar, tümör tedavileri, idrar yolu ve böbrek rahatsızlıklarında tedavi amacı ile kullanılmaktadır.
Ayrıca, alerjik gelişen hastalıklar da bağ dokusu ile alakalı hastalıklar, göz rahatsızlıkları, zehirlenmeler ve sıcak basmaları, şoklar, vücutta gelişen bazı felçler, özellikle yüz felcinin başlangıç döneminde, bağışıklık sistemi ile alakalı sorunlarda ve ciddi astım krizlerinde de kortizon tedavisi uygulanmaktadır.
Kortizon birçok hastalıklarda tek tedavi seçeneği olsa da gereğinden fazla alındığında ciddi komplikasyon ve hastalıklara yol açabilmektedir.
Kortizonun yan etkileri nelerdir?
- Mide problemleri,
- Adet düzensizlikleri,
- Tansiyon ve şeker yükselmesi,
- Psikolojik sorunlar,
- Göz kusurları (Uzun zaman devam eden kortizon tedavisi katarak oluşmasına neden olabilir),
- Kemik erimesi,
- Tüylenme,
- Kas zayıflığı,
- Gelişme bozukluğu,
- Kan düzeyinde artış
- Vücudun bazı alanlarında sıra dışı şişlik ve yağlanma görülebilir.
Kortizon tedavisi, eğer aniden kesilmişse ‘'addison' krizine yol açabilir. Vücuda dışarıdan kortizon alındığı sürece böbrek üstü bezleri kortizon üretimini keser. Kortizon kullanımı aniden bırakıldığında böbrek üstü bezleri de kortizon üretmediğinden vücutta kortizon eksikliği yaşanır ve bu durum addison krizine yol açar.
.jpg&description=Kortizon){kind=link}